Prepušten zubu vremena: Ani je grad kojeg je svijet zaboravio

Ani se prvi put spominje u 5. vijeku, a prijestolnica Armenije je postao 961. Do 18. vijeka je bio potpuno napušten. Danas je jezivi i napušteni grad duhova koji "stoji sam" na platou u udaljenim visoravnima na sjeveroistoku Turske, 45 kilometara udaljen od turskog grada Karsa.

Posjetioce koji prolaze kroz Ani odmah dočekaju gradski zidovi s panoramskim pogledom na ruševine koje obuhvataju tri stoljeća i pet carstava - uključujući Armence, Vizantijce, turske Seldžuke, Gruzijce i Osmanlije.

Grad Ani je ustupljen Rusiji kada je Otomansko carstvo poraženo za vrijeme rusko-turskog rata. Nakon izbijanja Prvog svjetskog rata, Turci su se borili da se vrate na sjeveroistok Anadolije. Iako su povratili Ani i okolicu, u regiji je formirana Republika Armenija.

Ruševine drevnog mosta preko rijeke Akhurian, koja vijuga na dnu jaruge i tako stvara prirodnu granicu, niko ne dira s obzirom na sporno stanje tursko-armenskog odnosa. Ove dvije zemlje već dugo se ne slažu oko masovnih ubistava Armenaca koji su se dogodili u okviru Osmanskog carstva tokom Prvog svjetskog rata. Turska je službeno zatvorila svoju kopnenu granicu s Armenijom 1993. godine kao odgovor na teritorijalni sukob između Armenije i turskog saveznika Azerbejdžana.

Historičari su dugo tvrdili kako je Ani zaboravljeni srednjovjekovni Nexus i kao rezultat toga, grad je sada na probnom popisu za priznavanje u UNESCO-ovu Svjetsku baštinu. Uz malo sreće i pažljivim restauratorskim radovima koji su počeli 2011. godine, grad može oživjeti.

Naučnici procjenjuju da je u 11. stoljeću, populacija u Aniju dostigla čak 100.000 ljudi. Umjetnička vizualizacija na osnovu arheoloških nalaza, pokazuje kako je grad odisao srednjovjekovnom gužvom sa bezbroj zanatskih radionica i impresivnih crkava.