Foto: Reuters
Česi danas i sutra biraju novi parlament odlučujući se za kandidate 26 partija i pokreta, na izborima koji bi se mogli okarakterisati kao sukob ljevice i desnice.
Prema svim očekivanjima glavna borba vodiće se između glavne opozicione Socijaldemokratske stranke (CSSD) Jiržija Paroubeka i vladajuće Građanske demokratske partije (ODS) Petra Nečasa.
Glavne teme izborne kampanje, koja je pretežno negativna, jesu budžet i budžetski deficit i korupcija.
U slučaju pobjede ljevičari najavljuju povećanje poreza bogatim, kako bi stali u zaštitu onih koji su pogođeni ekonomskom krizom, dok desničari kažu da bi se u slučaju pobjede ljevice zemlja suočila sa bankrotom. Glavna ljevičarska partija CSSD najavljuje da će prepoloviti budžetski deficit na ispod tri posto do 2013. godine.
CSSD najavljuje isplatu dodatnih penzionih beneficija koje bi se finansirale dividendama državne elektro kompanije ČEZ i protiv je privatnih računa u sklopu penzionog sistema.
CSSD takođe namjerava da ponovo uvede progresivni poreski sistem, odnosno povećanje poreza na prihod bogatim na 38, sa trenutnih 15 posto. Takođe će podići korporativnu poresku stopu sa 19 na 21 posto.
Socijaldemokrate pokušaće vjerovatno da formiraju vladu sa manjim strankama, a lider stranke Jirži Paroubek odbacio je mogućnost finansijskog kolapsa kao u slučaju Grčke.
"Nema opasnosti da se upadne u zamku duga“, rekao je Paroubek listu „Hospodarski novini“.
Glavna desničarska stranka ODS obećava da neće povećati poreze uz obrazloženje da su porezi koje je uvela prelazna vlada sasvim dovoljni.
Partija planira da usvoji zakon koji bi postavio budžetski limit trošenja i koji previđa kazne za one koji te limite probiju.
ODS planira da iskoristi proces privatizacije za finansiranje uvođenja privatnih penzionih računa, koje bi podržala država, čime bi se dopunio sistem penzionih doprinosa.
Ova stranka želi da smanji zloupotrebe pomoći i ukine socijalnu pomoć licima koji su nezaposleni duže od dva mjeseca, kao i kurseve dodatne kvalifikacije.
Lider ODS-a Petr Nečas rekao je da će pokušati da formira vladu sa konzervativcima TOP09 i drugima kako bi riješio problem budžetskog deficita i smanjio dug za koji tvrdi da bi mogao dovesti do slične situacije kao u Grčkoj. «Želimo da formiramo vladu fiskalne odgovornosti», rekao je Nečas, a prenose češki mediji.
"Slično kao i u Velikoj Britaniji pritisak zbog budžeta i ekonomske situacije vodiće do veoma ubrzanih pregovora", rekao je on, dodajući da bi u slučaju pobjede on formirao vladu u roku od dva mjeseca.
Izborni rezultati bez jasnog pobjednika mogli bi odgoditi formiranje koalicije mjesecima i dalje osujetiti prijeko potrebne reforme penzionog i zdravstvenog sistema.
I desničarske i ljevičarske partije obećavaju smanjenje budžetskog deficita, koji je prošle godine dostigao 5,9 posto društvenog bruto proizvoda, na 4,8 posto naredne i tri posto i niže do 2012-2013. godine.
Desničarske partije upozorovaju da bi pobjeda ljevičara mogla pogoršati deficit i voditi bankrotu, za što neki analitičari kažu da je pretjerano jer državni dug iznosi 35 posto BDP što je polovina prosjeka EU.
Prema istraživanju agencije CVVM ,opoziciona CSSD je najpopularnija politička organizacija u zemlji i za nju bi glasalo 30,5 posto ispitanika, dok je ODS na drugom mjestu sa 19 posto potencijalne podrške glasača.
Za njima slijedi partija Tradicija odgovornost prosperitet 09 (TOP 09) sa 14 posto, zatim Komunistička partija Bohemije i Moravske (KSCM) sa 13 posto i Državna pitanja (VV) sa 11,5 posto.
Manju podršku dobili bi Partija zelenih (SZ), Demohrišćanska unija - češka Narodna partija (KDU-CSL) i češka Partija građanskih prava (SPO).
U Pragu vlada prava predizborna atmosfera, na ulicama partijski aktivisti prolaznike obasipaju stranačkim lecima, svaki dan neka partija drži javni skup uz podjele poklona i organizovanje koncerata, grad je oblijepljen plakatima, a sa bilborda se smiješe kandidati različitih stranaka.
Rekordno duga i veoma skupa predizborna kampanja okončana je juče, a koštala je više od 400 miliona čeških kruna, odnosno 15,1 miliona eura, od toga CSSD je platio oko sedam miliona, a ODS oko šest miliona eura, piše list „Česke novini“.
Parlamentarni izbori održavaju se danas od 14. 00 do 22.00 časa i u subotu od 8.00 do 14.00 časova, a izborni rezultati očekuju se u nedjelju. Prve procjene biće saopštene u subotu naveče.
Možda vas zanima
