Prije 78 godina slomljena je nacistička Njemačka, ali fašisti žive pod novim imenima
Za suprostavljanje i pobjedu nad Njemačkom i njenim saveznicima okupljenom oko Trojnog pakta bila je neophodna saradnja komunističkog Sovjetskog saveza, imperijalne Velike Britanije i demokratije Sjedinjenih Američkih Država.
Nakon duge borbe, jedinice Prvog i Drugog bjeloruskog fronta i Prvog ukrajinskog fronta Crvene Armije su 16. aprila počele konačnu ofanzivu na Berlin. Hitler je skupa sa ljubavnicom Evom Braun 30. aprila počinio samoubistvo.
Konačno je Njemačka bila poražena. Alferd Jodl je u Reimsu sedmog maja potpisao kapitulaciju Njemačke. Sovjetski savez je bio nezadovoljan ovim dokumentom i zatražio je da se potpiše novi dokument o kapitulaciji. Drugi dokument je potpisan kasno navečer osmog maja u predgrađu Berlina, po Moskovskom vremenu je već bio nastupio deveti maj.
Već ovdje se vidjelo da je jedinstvo koje je na okupu držalo saveznike nestalo sa nestankom nacističke Njemačke. Nakon toga će sile pobjednice završiti u rivalstvu koje traje i dan danas. Dobar primjer je i to što se ni zajednička pobjeda ne obilježava na isti datum.
SAD i države zapadne Evrope kao Dan pobjede u Evropi obilježavaju osmi maj, dok su Sovjetski savez i države u Istočnom bloku kao Dan pobjede obilježavali deveti maj. Danas za Rusiju deveti maj ostaje jedan od najbitnijih datuma u državnoj propagandnoj mašineriji.
Nažalost, pokazalo se da sama vojna pobjeda nad fašizmom nije bila dovoljna. Iako je denacifikacija poraženih država izvršena uspješno ideje "krvi i tla" su plodno tlo našle i kod nekih država pobjednica u ratu.
San o mirnoj Evropi naglo je prekinut devedesetih godina izbijanjem ratova u bivšoj Jugoslaviji. Fašističke ideje su se "umile" promijenile odijelo i dovele do ponovne upotrebe riječi za koju se mislilo da će biti korištene samo u prošlom vremenu. Neke od riječi su genocid i ratni zločini.
Vojska Republike Srpske je u julu 1995. godine zauzela mali grad u istočnoj Bosni, do tada u svijetu poznat tek najzagriženijim ljubiteljima historije i izvršivši genocid od njega imena Srebrenica učinili vječni simbol stradanja. Prije genocida u Srebrenici, "gospođa Evropa" je i druge zločine u Bosni i Hercegovini posmatrala kao dio "balkanizma" u dijelu Evrope koji i nije baš prava Evropa Šopena i Mocarta.
Novi šamar za Evropu je došao 2014. godine. Rusija, velika pobjednica Drugog svjetskog rata, odlučila je da naruši osnovni princip uspostavljen 1945. godine, a to je da se granice između međunarodno priznatih država ne mogu mijenjati silom. Rusija je 2014. okupirala Krim kojeg je ranije priznala kao sastavni dio Ukrajine. Reakcije Evrope je slabašna i sankcije su uvedene da umiri javnost, dok je u pozadini se vršila trgovina kao i obično. Čak je Rusija 2018. godine uz učešće Evropljana organizovala Svjetsko prvenstvo u fudbalu.
Vladimir Putin, opčinjen idejama obnove ruske carske moći je onda 24. februara 2022. godine pokrenuo agresiju na Ukrajinu. U proglasu kojeg je čitao Putin mogle su se jasno prepoznati ideje koje su svijet odvele u Drugi svjetski rat. Negirao je postojanje ukrajinske nacije, države i kulture.
I dok na istoku Evrope, fašizam u odorama ruske vojske, Wagnera napada ubija i siluje civile u Ukrajini na zapadu novu mladost žive stranke krajne desnice oličene u osobama kao što Marin Le Pen.
U Bosni i Hercegovini duh fašizma ne samo da je živ nego i dominira u politici. Tako je negiranje genocida u Srebrenici svakodnevnica, negiranje imena naroda, imena jezika. Zločini ne samo da se ne osuđuju nego se i slave. Ulice se zovu po saradnicima nacističkih okupatora.
Svi ovi događaji su samo pokazatelj da se demokratija i čovječanstvo nikada ne smiju uspavati i da se iznova moraju graditi pozitivne društvene vrijednosti i fašistima dokazivati da će biti poraženi svaki put kada krenu u svoje pohode.
