Foto: AP
U Armeniji se danas obilježava 95 godina od masakra nad Armenima u Otomanskom carstvu.
Više hiljada Armena izašlo je sinoć na ulice glavnog grada Jerevana zahtjevajući od Turske da prizna genocid nad Armenima, nakon odluke o zamrzavanju procesa ratifikacije sporazuma o normalizaciji odnosa dvije zemlje.
Više od 5.000 ljudi noseći baklje učestvovalo je u povorci koja se okupila kod spomenika na jednom brdu blizu Jerevana posvećenom žrtvama masakra, za koji Armeni tvrde da je bio genocid i zahtjevaju da to prihvati međunarodna zajednica, ali i Ankara.
Predsjednik Serž Sarksijan, koji je učestvovao u svečanoj ceremoniji zajedno sa poglavarom Armenske crkve Karekinom Drugim, rekao je da međunarodno priznanje da su Turci nad Armenima počinili genocid neizbježno.
"Zahvalni smo ljudima u mnogim zemljama širom svijeta, uključujući i Tursku, koji razumiju važnost sprečavanja zločina protiv humanosti i koji su sa nama u ovoj borbi. Ovaj proces je neizbježan i on nema alternativu", rekao je Sarksijan.
On je potvrdio zamrzavanje procesa ratifikacije sporazuma s Turskom, što je prema ocjeni domaćih analitičara onemogućilo normalizaciju odnosa Turske i Armenije.
Kao razlog za zamrzavanje procesa ratifikacije, vladajuća koalicija u Jerevanu je navela tursko odbijanje da ratifikuje sporazume bez uslova.
Uzvikujući "Priznajte!", demonstranti su nosili armenske zastave i zastave zemalja koje su do sada priznale genocid među kojima su Kanada, Francuska, Poljska i Švicarska.
Armeni kažu da je u periodu između 1915. i 1917. godine sistematski ubijeno 1,5 miliona njihovih sunarodnika u vrijeme raspada Otomanskog carstva.
Kao datum obilježavanja godišnjice masakra nad Armenima uzima se 24. april, datum hapšenja u Carigradu 1915. godine više od 200 intelektualaca i vođa armenske zajednice, što je obilježilo početak masakra i deportacije Armena koji su trajali od 1915. do 1917. godine.
Turska sa svoje strane kategorično odbija da je riječ o genocidu i tvrdi da je u masakru poginulo između 300.000 i 500.000 ljudi, dodajući da to nije bila kampanja istrebljenja, već da su to bile žrtve haosa koji je zavladao poslednjih godina Otomanskog carstva.
Ankara takođe tvrdi da je poginulo isto toliko Turaka u građanskom ratu koji je izbio kada su se Armeni digli na oružje na istoku Anadolije i povezali sa nadirućim ruskim trupama.
Turski premijer Redžep Tajip Erdogan izjavio je prekjuče da je i dalje privržen procesu približavanja Armeniji, ali je ponovio da uspjeh tog procesa zavisi od napretka odnosa između Armenije i Azerbejdžana u rješavanju konflikta u Nagorno-Karabahu.
Nagorno-Karabah je oblast u Azerbejdžanu na južnom Kavkazu, koja se nalazi 270 kilometara zapadno od glavnog grada Bakua. Oblast ima armensku etničku većinu i nalazi se pod armenskom vojnom kontrolom.
Armenija i Turska potpisale su historijski sporazumu oktobru o uspostavljanju diplomatskih veza i otvaranju granica što je međunarodno priznato kao ključni korak ka pomirenju.
Međutim ratifikacija je stala zbog uzajamnih optužbi da druga strana nije spremna za pomirenje i Armenija u četvrtak najavila da to pitanje povlači sa dnevnog reda parlamenta.
Jerevan krivi Tursku za blokadu ratifikacije povezujući sporazum sa konfliktom oko regiona Nagorno Karabah.
U međuvremenu, po prvi put u istoriji Turske, grupa od više od 60 intelektualaca, akademika i umjetnika pozvala je danas na sastanak u Istanbulu radi obilježavanja događaja iz 1915. godine.
Ahmet Insel, profesor ekonomije sa Univerziteta Galatasaraj, koji je jedan od organizatora, rekao je da je njihov cilj da skrenu pažnju na ljudsku tragediju koja se dogodila 1915. godine.
"Želimo da naglasimo i da se zabilježi da su ti događaji bili veliko ubistvo za čovječanstvo bez uvlačenja u diskusiju da li je riječ o genocidu ili ne", rekao je Insel turskoj televiziji NTV.
Vlade mnogih zemalja, među njima Francuska i Kanada, priznale su masakr nad Armenima kao genocid.
Američki predsjednik Barak Obama, koji će se danas godišnjim saoštenjem obratiti javnosti povodom godišnjice masakra, izbjegao je prošle godine upotrebu termina genocid, a analitičari tvrde da je cilj tog poteza bio da se ne ugrozi proces pomirenja.
Možda vas zanima
