Saznajte gdje je nestalo zlato Kraljevine Jugoslavije
Izvor ovih informacija su zapisi jugoslovenskog pomoćnika ministra finansija Dušana Jakovljevića.
Zlato Kraljevine Jugoslavije je uoči početka Drugog svjetskog rata podijeljeno na nekoliko strana. Manji dio nikada nije pronađen, a nešto od toga je sa sobom odnijela kraljevska svita, piše Jutarnji.hr.
Unatoč ratu trag zlata je ipak upraćen. Knez Pavle, koji je bio kraljev namjesnik i brat kralja Aleksandra, a kojeg su ustaše ubile u atentatu 9. oktobra 1934. godine, dao je nalog da se veći dio zlata transportuje u Englesku. U to vrijeme su nacisti u Evropi najavljivali početak rata. U trezorima banaka u Engleskoj je smješteno 225 zlatnih poluga.
Iz Engleske zlato prebačeno u New York
Razarač kraljevske mornarice je u tajnosti isplovio i zlato transportovao u Englesku. Do početka rata je u ovoj zemlji i Švicarskoj bila polovina od ukupne količine zlata, tačnije 44.886 kg. No, bio je to rizičan potez. Rat je počeo 1. septembra 1939. godine. Engleska je zbog napada na Poljsku objavila rat Njemačkoj. U Beogradu na to nisu računali, pogotovo ne na brz vojni odgovor Njemačke. Nakon toga je 33,6 tona zlata iz Engleske prebačeno brodom u New York, ali je 11.203 kg zlata ostalo u podzemnim sefovoma Londona.
Kada je vlada Cvetković - Maček martu 1941. godine pristupala Trojnom paktu, vlastodršci su neposredno prije potpisivanja ugovora s Njemačkom 18. marta 1941. godine prodali 20 tona zlata, a dobivenih 11.225.000 američkih dolara je deponovano u Brazil.
U Beogradu je ostalo 19 tona zlata, a naknadno je preko Atene u SAD prebačeno 10 tona. Tada je izvan države bilo 53 tone zlata, a prije samog sloma u zemlji u aprilu 1941. godine je ostalo 10.703,41 kg zlata.
Od gotovo 85 tona zlata, koje je u zemlji bilo 1939. godine, ostalo je samo 10,7 tona. Od toga je 9.611 kg bilo spremljeno u betonske podzemne trezore kod Užica, a ostalih 1.089 kg je deponovano u trezore Narodne banke u Sarajevu.
Ministar finansija Juraj Šutej je 7. aprila 1941. godine naredio da se zlato iz Užica prebavi u Mostar. kada je 10. aprila u zagrebu proglašena NDH zlato je prebačeno u Nikšić u pećinu Tebjesa, piše B92. No, ni tu se nije dugo zadržano, jer je 15. aprila prebačeno na aerodrom Krapino polje radi prebacivanja u inostranstvo. Zlato koje je ostalo u banci u Sarajevo su zaplijenile ustaše.
Kada su se pučisti odlučili pobjeći iz zemlje, odlazak mladog kralja Petra II je blagoslovio patrijarh Gavrilo. Civili pučisti su evakuisani 15. aprila 1941, a 16. aprila 1941. godine su zemlju napustili i oficiri pučisti. Poslije polijetanja posljednjeg aviona za Grčku, u kojem se nalazio organizator puča i bjekstva iz zemlje, general Borivoje Mirković, na aerodromu je ostalo 190 kg državnog zlata.Pučistička vlada je sa sobom odnijela osam sanduka, odnosno 385 kg zlata, a generalitet šest sanduka, odnosno 289 kg zlata. najviše zlata je bilo u Mirkovićevom avionu. Generalov avion je pogođen blizu grčke luke Preveza. Prilikom prinudnog slijetanja je uništen, a Mirkoviću su obje noge bile slomljene. Na grču teritoriju je prebačeno 216 političara, pučista, ne računajući njihove porodice.
U Crnoj Gori je ukradeno 100 kg zlata
Zlato koje je deponovano u Englesku je moralo biti smješteno u Engleskoj banci. To je vrijedilo 4.000.000 dolara. Po jednima je ta količina zlata iznosila 385, a po drugima 245 kg čistog zlata. Od toga su isplaćene plate pučistima i službenicima u njihovim vladama u Londonu, te mjesečne prinadležnosti kraljici mariji, kralju petru II i njegovoj braći Tomislavu i Andreji.
Pučističke vlade generala Simovića, Slobodana Jovanovića (dvije), Miloša Trifunovića, Božidara Purića i Ivana Šubašića su na raspolaganju imale depozit Narodne banke Kraljevine Jugoslavije u banci Federalnih rezervi u New Yorku u iznosu od 24.587.814,08 dolara. Na tom je računu poslije rata ostalo samo 662.757,96 dolara. Depozit u Brazilskoj banci od 11.225.000 dolara za prodanih 20 tona zlata se nigdje ne spominje.
Pučisti su najvjerovatne u emigraciji potrošili 27.925.056,95 dolara. Pest sanduka koje je uzeo generalitet su bili predmet spora među pučistima. Tada su padale teške optužbe za vrijeme Kairske afere.
Što se tiče zlata koje je ostalo u Nikšiću, talijani su uzeli 176 sanduka ili 8.393,22 kg čistog zlata. Njemci su u manastiru Ostrog uzeli četiri sanduka ili 188,45 kg. četnici su uzeli jedan sanduk, a Ozna je pronašla pet sanduka zlata i predala ih Josipu Brozu Titu.
Nakon dugotrajnih istraživanja Reparacione komisije poslije Drugog svjetskog rata i restitucija, utvrđeno je da je ostalo 49.033 kg zlaza u vlasništvu FNRJ. Nigdje se ne može naći da je od Hrvata traženo da vrate tonu zlata koju su ustaše uzele iz trezora Narodne banke u Sarajevu. U Crnoj Gori je ukradeno 100 kg zlata nakonbjekstva pučista iz Nikšića.
Od pretratnih 84.574 kg zlata je poslije rata ostalo 49.033 kg. Postavlja se pitanje šta je bilo sa 35.541 kg zlata. Najviše su uzeli Amerikanci.
Poslije rata su SAD procijenile da je konfiskovana imovina njihovih građana u Jugoslaviji vrijedna 17.000.000 dolara. Gledajući realno, to je bila suma od tri do pet miliona dolara. Amerikanci su zahtjevali da Jugoslavija dug isplati iz zlatnih rezervi čuvanih u Federalnim rezervama. Pr. dr. Milan Bartoš je napravio prigovor da je riječ o depozitu u nuždi, ali je njegov prigovor odbijen. Amerikanci su tako iz jugoslovenskog depozita od 47.851,67 kg uzeli 15.649,22 kg zlata.
Tako su Amerikanci naplatili konfiskovanu imovinu svojih državljana i pomoć koju su isporučili Brozovim partizanima i Mihailovićevim četnicima.
Osim toga, poslije Prvog svjetskog rata su Francuzi i Englezi zahtjevali da im se sva pomoć isplati, pa čak i pertle koje su isporučili vojsci pred proboj Solunskog fronta.
Helem Nejse predstavio četvrti album: 15 novih pjesama s cijelim spektrom muzičkih žanrova
