Regija
3

Kako su freske u crkvi u Podgorici uzburkale duhove prošlosti

Anadolija
Jedna crkva u Crnoj Gori, koja pripada Srpskoj pravoslavnoj crkvi (SPC), uzburkala je javnost regiona posljednjih dana. Naime,&nbsp;otkriveno da su na freskama pravoslavnog Hrama Hristovog Vaskresenja u Podgorici prikazani predsjednik bivše Jugoslavije&nbsp;Josip Broz Tito,&nbsp;te njemački filozofi Karl Marx i&nbsp;<span style="font-size: 18px; background-color: rgb(255, 255, 255);">Friedrich</span><span style="font-size: 18px;">&nbsp;Engels u "vatri pakla"!</span>
Foto: Anadolija
Foto: Anadolija

Nedugo zatim u javnost je stigla vijest da se na istoj fresci nalazi i predsjednik Skupštine Crne Gore Ranko Krivokapić, koji je, također, prikazan u negativnom kontekstu, a zbog njegovih oštrih kritika uloge SPC-a u događajima '90-tih godina prošlog vijeka, kao i u kasnijim godinama.

Starješina Sabornog hrama Hristovog Vaskresenja protoprezviter-stavrofor Dragan Mitrović potvrdio je za Anadoliju (AA) da freska koja prikazuje plamen pakla, u kome se nalaze Josip Broz Tito, Karl Marks i Fridrih Engels "personifikuje istorijski period".

"To vam jasno govori da je to period komunizma, a asocijacija zašto su ovi ljudi na fresci je jednostavna. Komunizam je globalno zlo jednog vremena“, kazao je za AA Mitrović.

On je napomenuo da je na slici Tito koji je prikazan i naslikan kao mlad i da to potvrđuje da je poruka ikonografa bila da prikaže jedan vremenski period, a manje je bitno ko su likovi. Mitrović je, takođe, demantovao da se na fresci nalazi Krivokapić.

"Nema ni govora da na fresci ima ni njegovog, a ni lika bilo kojeg političara. Centralna figura na aždaji, koja u krilu drži mlađe dijete, to je u stvari demon koji uzima ljudske duše. To je uobičajena, vjekovna simbolika duša ljudskih koje demonska sila uzima kao svoje vlasništvo", pojasnio je Mitrović.

Unutrašnjost Hrama ispunjena je brojnim freskama. Likovi koji su našli svoje mjesto na freskama su, govore svećenici, ljudi koji su bitni za crkvu.

"Na ktitorskoj fresci su naslikani i ugledni intelektualci i naučni radnici poput arhitekte Jovana Popovića i dr. Ratka Mitrovića, profesora Univerziteta Crne Gore, koji su se svojim stručnim radom i angažmanom ugradili u saborni Hram u Podgorici.  Naslikan je i Kruno Vukčević, poznati ekonomista i negdašnji potpredsjednik Vlade Crne Gore, koji se nalazio na čelu Odbora za izgradnju hrama. Tu su i sveštenici i vjernici. Naslikani su patrijarsi, igumani, projektant Hrama, inženjeri i svi oni koji su na bilo koji način učestvovali u izgradnju Hrama“, kazao je Mitrović.

Foto: Anadolija
Foto: Anadolija

Međutim, suprotan stav od starješine Hrama ima podgorički paroh, koji takođe pripada istoj crkvi, protojerej Velibor Džomić. On je saopštio da je na slici, zajedno sa Titom, Marksom i Engelsom i Krivokapić.

"Krivokapić je svoje mjesto 'u paklu' obezbijedio neuspjelim pokušajima progona Mitropolije", saopštio je Džomić i napomenuo da svako na svoj način tumači likove na freskama.

Inspiracija u četničkoj ideologiji

Reakcije javnosti u Crnoj Gori povodom ovog nesvakidašnjeg poteza SPC, posebno kada je u pitanju Krivokapićev lik u paklu su podijeljene, baš kao i pravoslavni narod, koji u Crnoj Gori od 1994.godine ide u dvije crkve, Crnogorsku pravoslavnu crkvu i u Mitropoliju crnogorsko-primorsku. Socijaldemokratska partija Crne Gore, Liberalna partija i Pravedna Crna Gora su osudile ponašanje SPC. Iz SDP su poručili da je "određivanje puta u raj ili pakao u suprotnosti sa hrišćanstvom".

"Određivanje puta u raj ili pakao živim ljudima je u direktnoj suprotnosti sa osnovnim načelima hrišćanske religije. Mislili smo da je poslije molitve za upokojenje Vlade i Skupštine Srbije završeno sa ovakvim načinom odnosa pojedinaca prema ljudima sa kojima se politički ne slažu", saopšteno je iz SDP-a.

Pravedna Crna Gora  je iskazala stav da "vulgarne dnevno-političke freske naslikane u Podgoričkom velikosrpskom hramu samo su još jednom potvrdile anticrnogorsku i nakaznu prirodu Amfilohijeve i Džomićeve Srpske pravoslavne crkve".

"Politikansko freskopisarstvo, inspirisano profašističkom četničkom ideologijom, ne smije proći bez osude civilizovane, antifašističke i demokratske crnogorske javnosti. Zemlja u kojoj je moguće da predsjednik državnog parlamenta na ovakav način bude tretiran od strane tuđe vjerske zajednice je država bez dostojanstva i smisla", saopšteno je iz Pravedne.

Snažan protest u Crnoj Gori

Liberalna partija izražava snažan protest i poziva nadležne državne organe,  Vrhovnog državnog tužioca, osnovnog tužioca u Podgorici i zaštitnika ljudskih prava i sloboda da hitno reaguju i preduzmu mjere iz svoje nadležnosti.

"Bez sumnje radi se o klasičnom kršenju prava iz Ustava Crne Gore, koji zabranjuju izazivanje mržnje (čl.7), kao i povredu dostojanstva i nepovredivosti ličnosti (čl.28), a ne smije se nasjedati na očigledno sračunato, toplo-hladno potvrđivanje i demantovanje bezprimjernog čina, SPC u Crnoj Gori", ističu iz ove partije.

Mitropolit: Ekstemna organizacija, a ne Hristova crkva

Reagovao je i mitropolit Crnogorske pravoslavne Crkve Mihailo.

"Najnoviji skandali Srpske pravoslavne crkve (SPC) u Crnoj Gori potvrđuju da ona nije Hristova crkva, već ekstremna politička organizacija dekorisana crkvenim ruhom, saopšteno je iz Crnogorske pravoslavne crkve (CPC).