Reagovali su zvaničnici iz Federacije BiH, ali i potpredjednik RS-a Ramiz Salkić koji je upozorio na "nezapamćene poremećaje u obrazovnom sistemu RS-a".
Naime, 2. februara 2016. godine Republički pedagoški zavod RS-a poslao je cirkularni dopis svim osnovnim školama u manjem bh. entitetu. Ovim dopisom direktorima i nastavnicima se govori kako će provoditi pripreme eksternog vrednovanja učenika 9. razreda u osnovnim školama.
Data je instrukcija da se djeci koja ne govori srpski jezik u posebnu kolonu upisuje nepostojeći 'bošnjački jezik' dok djeci koja govore srpski ništa ne treba upisivati, o čemu je portal Klix.ba ranije pisao.
Na ovu površnu instrukciju kojom su diskriminirana djeca nesrpske nacionalnosti svojevremeno je reagovao i ministar civilnih poslova Adil Osmanović koji je postavio pitane: zašto je eksterno vrednovanje postignuća učenika 9. razreda organizovano samo za srpski jezik, a ne i za bosanski i hrvatski?
Za pojašnjenja smo kontaktirali direktora Republičkog pedagoškog zavoda RS-a Predraga Damjanovića koji kaže da u RS-u nema djece koja uče hrvatski jezik, te da stoga ne vidi ništa sporno.
"Svi učenici pristupaju provjeri postignuća iz matematike, neovisno o maternjem jeziku koji izučavaju. Republički pedagoški zavod je izvršio analizu i uvid u rad svih škola u RS-u u kojim se izučava 'nacionalna grupa predmeta'. Analiza je urađena krajem 2014. godine i ustanovljeno da nema učenika koji izučavaju hrvatski jezik, a da ima učenika koji izučavaju hrvatski jezik ne bi se provodila eksterna provjera postignuća iz hrvatskog jezika kao što se ne provodi ni iz bošnjačkog jezika, jer je eksterna provjera postignuća u eksperimentalnoj fazi i zasnovana je na odluci Ministarstva prosvjete i kulture RS-a od 2012. godine u kojoj je navedeno da se eksterna provjera provodi iz matematike i srpskog jezika", kazao je Damjanović za Klix.ba.
Damjanović tvrdi da nema diskriminacije
Tamo gdje ostali zvaničnici u BiH kao i međunarodna zajednica na čelu sa visokim predstavnikom u BiH Valentinom Inzkom vide diskriminaciju, Damjanović tvrdi da takva ne postoji u RS-u.
"Nema tu nikakve diskriminacije. Za Republički pedagoški zavod pitanje naziva jezika je stručno i ustavno pitanje. Svima je jasno šta piše u Ustavu RS-a i kakav je stav institucija koje se bave standardizacijom jezika. Ako na pitanje jezika budemo gledali sa ustavne i stručne strane onda je tu sve jasno", rekao je Damjanović.
Dodao je da je obrazovanje u nadležnosti entiteta Republike Srpske i kantona u FBiH.
"U Ustavu Republike Srpske piše da su jezici konstitutivnih naroda 'jezik srpskog naroda', 'jezik bošnjačkog naroda' i 'jezik hrvatskog naroda'. Odbor za standardizaciju srpskog jezika koji djeluje u Institutu za srpski jezik Srpske akademije nauka i umjetnosti je precizan u tumačenju: 'jezik srpskog naroda' je srpski jezik, 'jezik bošnjačkog naroda' je bošnjački jezik, a 'jezik hrvatskog naroda' je hrvatski jezik. To znači da zvanične institucije sistema BiH nisu nadležne da uređuju odnose u obrazovanju", rekao je Damjanović.
Eksterno vrednovanje planirano u svih 187 osnovnih škola
On navodi da je u izmjenama i dopunama Zakona o osnovnom vaspitanju i obrazovanju RS-a iz 2011. godine regulisano da Republički pedagoški zavod provodi eksterno vrednovanje postignuća učenika nakon završenog devetog razreda, iz matematike i jednog od jezika konstitutivnih naroda koji je učenik izučavao, te da se vrednovanje provodi eksperimentalno od školske 2012/13. godine.
"Ključni cilj eksperimentalnog provođenja eksternog vrednovanja jeste utvrđivanje procedure vrednovanja, i ostvareni rezultati nemaju uticaj na upis učenika u srednju školu, te su Ministarstsvo prosvjete i kulture RS-a i Republički pedagoški zavod donijeli odluku da će se u fazi eksperimentalnog provođenja vršiti vrednovanje postignuća učenika iz matematike i srpskog jezika. U tom trenutku nije vršeno eksterno vrednovanje postignuća iz jezika druga dva konstitutivna naroda jer učenici bošnjačke nacionalnosti izučavaju jezik po nastavnim planovima i programima kantona, a ni jedan učenik nije izučavao hrvatski jezik. Učenici su bili obuhvaćeni vrednovanjem postignuća iz matematike, što znači da nisu bili isključeni iz procedure eksternog vrednovanja. Te 2013. godine eksternim vrednovanjem postignuća je bilo obuhvaćeno 20 osnovnih škola. Naredne 2014. godine planirano je da eksternim vrednovanjem budu obuhvaćene 42 škole, ali su zbog poplava u maju 2014. godine oslobođene škole koje su bile obuhvaćene poplavama, te je eksterno vrednovanje provedenu u 29 škola. U 2015. godini eksterno vrednovanje je provedeno u 83 škole, dok je 2016. godine planirano u svih 187 osnovnih škola", naglasio je Damjanović.
Ističe da je eksterno vrednovanje u eksperimentalnoj fazi i rezultati ove provjere ne utiču na uspjeh učenika iz predmeta, niti utiču na upis učenika u srednju školu.
"U svim prethodnim godinama, počevši od 2013. godine, škole su dostavljale spiskove učenika s naznakom (pored imena i prezimena učenika) da izučavaju bošnjački jezik, jer su svi učenici obuhvaćeni eksternim vrednovanjem iz matematike, ali ne i vrednovanjem iz srpskog jezika. Učenici koji izučavaju bošnjački jezik, pistupali su vrednovanju postignuća iz matematike, ali nisu pristupali vrednovanju postignuća iz srpskog jezika, koji ne izučavaju. To je razlog zbog kojeg se spiskovi učenika, a samim tim i ukupan broj učenika za eksterno vrednovanje iz matematike i srpskog jezika razlikuju. Kako nikome nije smetao način dostavljanja spiskova 2013, 2014, 2015. a smeta 2016. godine?", pita se Damjanović.
Barbarez: Bilo bi nekorektno komentarisati prošlost, držimo se vizije koju imamo
