Boreći se da poboljša ljudska prava i životne uslove za svojih 800 miliona građana, Vijeće Evrope uvijek je insistiralo na evropskom jedinstvu zasnovanom na trima principima - ljudskim pravima, demokratiji i vladavini zakona.
Doprinos Vijeća Evrope integraciji zemalja donedavno odvojenih od ostatka Evrope od izuzetnog je značaja. Uprkos visokim prijelomnim dostignućima Vijeća, samo relativno mali dio njegovih glavnih aktivnosti poznat je široj javnosti. To nije nikakav oblik tajnosti ni djelovanja Vijeća iza zatvorenih vrata, nego je glavni metod rada Vijeća, prije svih, poticanje saradnje među vladama.
Za razliku od Evropske unije, čija se pravila direktno primjenjuju i time privlače treutnu pažnju medija i javnosti, konvencije Vijeća Evope treba ratificirati svaka država članica u ponekada dugačkim procesima, saopćeno je iz Vijeća Evrope.
DVANAEST PRIČA VIJEĆA EVROPE
Romi U Evropi živi približno 10 miliona Roma. Oni su prisutni skoro u svim državama članicama Vijeća Evrope a u nekim centralnim i istočnim evropskim državama čine pet posto stanovništva.
Mada je značajan doprinos Roma evropskom kulturnom naslijeđu, oni su i dalje jedna od najmarginaliziranijih grupa u cijeloj Evropi. Romi su najbrojnija evropska manjina i često bez državljanstva.
Romi se suočavaju sa raznim teškim problemima – teškoćama u pristupu obrazovanju i nalaženju posla, diskriminacijom u zdravstvenoj zaštiti, netolerancijom čak i nasiljem.
Vijeće Evrope vjeruje da su Romi evropski građani i zbog toga njihovo državljanstvo i ljudska prava moraju biti priznati. Vijeće Evrope je domaćin organizacije Evropskog foruma Roma i putnika a Vijeće Evrope, osim toga provodi kampanju Dosta koja promovira borbu protiv stereotipa I predrasuda naspram Roma.
Seksualno iskorištavanje djece U razvijenim zapadnim demokratijama približno jedno od desetero djece ili mladih osoba su žrtve nekog vida seksualne zloupotrebe. Seksualno iskorištavanje djece je jedno od najgorih oblika nasilja nad djecom sa dugotrajnim škodljivim posljedicama za malodobne žrtve.
U 2007 godini Vijeće Evrope je usvojilo Konvenciju o zaštiti djece protiv seksualnog iskorištavanja i seksualne zloupotrebe. To je prvi instrument koji razne oblike seksualne zloupotrebe ustanovljava kao krivična djela uključivo i zloupotrebe počinjene u kući ili porodici. Do sada su 33 države potpisale konvenciju koja treba stupiti na snagu u 2009 godini.
Konvencija o internetskom kriminalu Vijeća Evrope, osim toga, ustanovljava dječiju pornografiju na internetu kao krivično djelo i pruža sredstva policiji za zajednički međudržavni rad na borbi protiv dječije pornografije.
Tjelesno kažnjavanje U mnogim evropskim zemljama tjelesno kažnjavanje djece se još uvijek smatra prihvatljivim oblikom discipliniranja naročito kod kuće. Istraživanja u Slovačkoj iz 2002 pokazuju da 98,6% roditelja vjeruje da mogu udariti djete. Vijeće Evrope je uvjereno da ništa ne može opravdati nasilje nad djecom. Ona nisu mini ljudi sa mini pravima; naprotiv, ona imaju pravo na zaštitu od svih oblika nasilja, uključujući i tjelesnog kažnjavanja u svim situacijama.
Vijeće Evrope napravilo program “Izgradimo Evropu za djecu I sa djecom” kako bi osiguralo i promoviralo dječija ljudska prava i zaštitilo djecu od svih oblika nasilja.
Također je u 2008. godini pokrenulo kampanju za podizanje svijesti „Podignite ruku protiv pljuski” sa ciljem ukidanja tjelesnog kažnjavanja.
Cilj Vijeća Evrope je da ukine tjelesno kažnjavanje u svim državama članicama. Jedna trećina je već proglasila tjelesno kažnjavanje protuzakonitim a izvjestan broj država se obvezao na reformu zakonodavstva.
Nasilje u porodici Mada su ponekad muškarci i djeca žrtve porodičnog nasilja ipak većina žrtava su žene. Nasilje nad ženama je jedno od najozbiljnijih oblika kršenja ljudskih prava koji se zasnivaju na spolu. Bez obzira na pozitivne pomake u zakonodavstvu, politikama i praksi, ono se još uvijek dešava u svakoj od država članica Vijeća Evrope i na svim razinama društva.
Studija Vijeća Evrope iz 2006 pokazuje da je od 5% do 25% žena iskusilo fizičko nasilje barem jednom u životu, a više od jedne desetine je pretrpjelo i seksualno nasilje. Procjenjuje se nadalje, da je između 12-15% svih žena iznad 16 godina starosti pretrpjelo nasilje u porodici.
Vijeće Evrope je poduzelo niz inicijativa za promociju zaštite žena od nasilja. U periodu 2006.-2008. vođena je kampanja za suzbijanje nasilja nad ženama uključivo i nasilja u porodici kako bi se podigla svijest o tome da je nasilje nad ženama kršenje ljudskih prava i kako bi se promovirale provedbe mjera za efikasno sprječavanje i suzbijanje nasilja nad ženama u svim evropskim zemljama.
Osobe s inavliditetom U Evropi živi oko 80 miliona osoba sa invaliditetom. U nekim državama članicama još uvijek imaju poteškoće u pristupu izvjesnim pravima i slobodama napr. u oblastima kao što su zapošljavanje, obrazovanje ili politika.
Politike za osobe sa invaliditetom su često usmjerene samo na institucionalnu skrb, medicinsku rehabilitaciju i socijalnu naknadu. Treba staviti akcenat na ljudska prava osoba sa invaliditetom I njihovim integrisanjem u zajednicu
Vijeće Evrope je 2006. godine usvojilo akcioni plan za osobe sa invaliditetom koji se odnosi na učešće u političkom, javnom i kulturnom životu, obrazovanju, informiranju i komunikaciji, zapošljavanju, pristupu zgradama I transportu.
Internet pruža ogroman potencijal za poboljšanje socijalne inkluzije ljudi sa invaliditetom (on line posao, e-demokratija, pristup znanju i informacijama). Vijeće Evrope poklanja naročitu pažnju pristupačnosti i pitanjima projektovanja tako da te nove tehnologije pružaju jednake šanse za puno i aktivno učešće u životu zajednice a ne stvaraju nove izvore socijalne ekskluzije (isključenja iz društva).
Interkulturalni dijalog Kako naš kulturološki ambijent postaje sve raznolikiji on donosi nove društvene i političke izazove. On često izazove netoleranciju, stereotipizaciju, rasizam, ksenofobiju, diskriminaciju i nasilje.
Interkulturalni dijalog ima važnu ulogu u sprečavanju etničkih, religijskih, lingvističkih i kulturnih podjela i omogućava nam da se konstruktivno i demokratski nosimo sa našim raznim identitetima. On nam služi kao oružje za borbu protiv netolerancije i pojačavanja uzajamnog razumijevanja naših vrijednosti i načina razonovanja.
Prioritet Vijeća Evrope je promociji interkulturalnog i interreligijskog dijaloga u cilju osiguravanja boljeg razumijevanja kultura, socijalne kohezije I stabilnosti. U maju 2008. napravljen je Bijeli papir – knjiga o interkulturalnom dijalogu koji je dao političarima I civilnom društvu konceptualni okvir i upute za promociju interkulturalnog dijaloga.
Lažni - krivotvoreni lijekovi Falsifikovanje lijekova se razvilo u industriju koja godišnje ubija na stotine hiljada ljudi i može se povezati s organiziranim kriminalom. Deset posto svjetskog tržišta lijekova čine lažni lijekovi, čime se gubi 500 milijardi eura godišnje.
To je aktivnost malog rizika koja donosi veliki profit s obzirom da je gonjenje teško, sankcije blage a suradnja među državama nedostatna. Posebno je zabrinajvajući porast prodaje lijekova putem interneta koji bi mogao dovesti do ne kontrolisane prekogranične trgovine lijekovima koji bi mogli biti opasni za javno zdravlje.
Vijeće Evrope je uključeno, pored standardizacije lijekova (Evropska Pharmakopeja) evropski program provjere lijekove sa tržišta koji su nabavljeni za apoteke i bolnice, transfuzije krvi i transplantaciju organa, također I u borbu protiv falsifikovanja lijekova.
Priprema se i konvencija – otvorena za neevropske zemlje – za borbu protiv proizvodnje lažnih i nelegalnih lijekova i proizvoda za zdravlje, uključivo i onih koji se nude putem interneta.
E-demokratija (demokratija putem interneta) E-demokratija se može opisati kao upotreba novih informacijskih i komunikacijskih tehnologija koje vlade, političke partije, civilne platforme, građani itd. koriste u cilju jačanja demokratije, demokratskih institucija I demokratskih procesa.
Postoji izvjestan broj zemalja u kojima uvedeno ili isprobano e-glasanje – glasanje putem interneta npr. Estonija, Nizozemska, Velika Britanija i Švicarska. U Estoniji je u 2007. putem interneta glasalo oko 10% Estonaca.
Međutim e-demokratija također uključuje i rizik, kao što je digitalna podjela i e-diskriminacija. Osim toga ljudi će vjerovati u e-demokratiju samo ako vjeruju da informacije i podaci koje daju u kontekstu procesa e-demokratije neće biti upotrebljeni ili sačuvani za neku drugu svrhu i iskorišteni protiv njih.
Vijeće Evrope gleda na e-demokratiju kao na dodatni kanal za učešće u demokratiji koji može pomoći da se obnovi opadajući interes za politiku i demokratski proces. Oni promoviraju upotrebu alata e-demokratije kao načina nuđenja novih mogućnosti učešća u političkom životu, naročito za ljude s inavliditetom kojima je prije bilo teško da učestvuju u demokratskm procesu.
Migracije U posljednjim desetljećima migracije s drugih kontinenata i između evropskih zemalja su se dramatično povećane. Mnogi imigranti - doseljenici su izbjeglice i azilanti, dok su neki od njih migrirali zbog ekonomskih razloga.
Vijeće Evrope je nekoliko godina radilo na definiranju zajedničke politike kao odgovor na izazove koji su se pojavili sa migracijama. Pojačana je saradnja između zemalja primaoca, tranzita i zemlje porijekla. Pozvali su države članice da usvoje konkretne mjere za poboljšanje integracije migranata i njihovih porodica te da suzbiju rasizam, ksenofobiju i nasilje nad migrantima.
Nedavno se Vijeće Evrope bavilo prilivom migranata zvanih evropski “ljudi iz čamca” koji preko mora dolaze u južnu Evropu. Samo u 2007. preko 51.000 osoba je stiglo na obale Italije, Španije, Grčke i Malte. Evropske vlade su pozvane da se založe za minimum standarda koje „ljudima iz čamca” garantuju sve zemlje destinacije prilikom njihovog prijema.
Upravljanje putem interneta Internet ima ogroman uticaj na sva društva diljem svijeta. Prema podacima ComScore Mreža u 1999. bilo je 300 miliona korisnika interneta. Ovaj se broj do 2007. udvostručio na 747 miliona.
Vijeće Evrope se bori za internetsko upravljanje koje se rukovodi vrijednostima demokratije, ljudskih prava i vladavinom zakona. Ono radi na minimiziranju rizika od zloupotrebe interneta ali isto tako na maksimiziranju potencijala interneta u poboljšanju kvaliteta života i osoba s invaliditetom.
Vijeće Evrope podupire dostupne, priuštive, sigurane, pouzdane, samoodržive i konstantno raspoložive internetske servise. Oni štite slobodu izražavanja u slobodnom protoku informacija na internetu, uravnotežuju ih kada je neophodno s drugim legitimnim pravima i interesima.
Aktivnost Vijeća Evrope na tom polju se zasniva na najznačajnijim konvencijama i inovativnim alatima čiji je cilj da se suzbije internetski kriminal, zaštite djeca od štetnih sadržaja na internetu, spriječi internet terorizam, zaštite korisnici od krivotvorenih lijekova i medicinskih proizvoda kao i da se promoviraju e-demokratija i puno učešće u društvenim tokovima ljudi sa invaliditetom bilo online ili offline.
Smrtna kazna Evropa je danas jedino područje na svijetu gdje se smrtna kazna ne primjenjuje. Svih 47 država članica Vijeća Evrope ili je ukinulo smrtnu kaznu ili uvelo moratarij na njeno izvršenje.
Vijeće Evrope ima vodeću ulogu u borbi za ukidanje smrtne kazne, vjerujući da smrtna kazna i ne treba da postoji u demokratskom društvu.
Odlučnost da se ukine smrtna kazna ogleda se u Protokolu br. 6 Evropske konvencije o ljudskim pravima. On je uslijedio povodom inicijative Parlamentarne skupštine da se ukine smrtna kazna u mirnodopsko vrijeme i usvojen je aprilu 1983. godine. U 2002. godini učinjen je drugi važan korak sa usvajanjem Protokola br.13 o ukidanju smrtne kazne pod svim okolnostima čak i za djela počinjena za vrijeme rata.
Ukidanje smrtne kazne je postalo preduvjet za članstvo u Vijeću Evrope. Kao rezultat toga od 1997. godine nije bilo ni jednog izvršenja smrtne kazne na teritoriji država članica. Parlamentarna skupština nastavlja da nadgleda pitanje smrtne kazne. Ono je proširilo svoju akciju i na zemlje koje u Vijeću Evrope imaju promatrački status - to se uglavnom odnosi na Japan i SAD.
Mučenje Komitet Vijeća Evrope za sprečavanje mučenja (CPT) jedina je evropska institucija koja može u bilo koje vrijeme provjeriti bilo koje mjesto pritvora u državama članicama Vijeća Evrope (uključivo zatvore, policijske stanice, psihijatrijske institucije i pritvorske jedinice za imigrante). Kao rezultat tih inspekcija sačinjavaju su izvještaji koji se šalju relevantnim vladama koje u većini slučajeva dozvole objavljivanje ovih izvještaja.
U novembru ove godine CPT, koji se sastoji od eksperata različitih profesija, proslavit će svoj 20. rođendan. S obzirom na to da je CPT osnovan 1999., izvršio je više od 250 posjeta i objavio više od 200 izvještaja.
Mučenje i nehumano ili ponižavajuće postupanje ili kažnjavanje predstavlja i dan-danas problem u savremenoj Evropi i nije ograničeno na neku zemlju ili regiju. CPT je izdao veliki broj detaljnih preporuka za poboljšanje uslova pritvorenika za čije su provođenje zadužene vlade.
