Foto: AFP/Panarmenian
Ministri spoljnih poslova Turske i Armenije Ahmet Davutoglu i Edvard Nalbandian trebalo bi u Cirihu da potpišu protokole o normalizaciji odnosa između Ankare i Jerevana što se smatra istorijskim sporazumom između dvije države koje nemaju diplomatske odnose već 20 godina.
Potpisivanjem sporazuma bi trebalo da bude otvoreno novo poglavlje u odnosima dvije susjedne države, koji su skoro čitav vijek narušeni zbog genocida nad 1,5 miliona Armena počinjenim u vrijeme raspada Otomanskg carstva i tokom Prvog svjetskog rata u periodu od 1914. do 1918. godine.
Međutim, Ankara odbacuje ove tvrdnje, ukazujući da je na obje strane bilo mnogo mrtvih.
Sastanak u Cirihu je u skladu sa dogovorom Turske i Armenije od 31. avgusta da, u roku od šest nedjelja potpišu protokol o uspostavljanju diplomatskih odnosa, o otvaranju zajedničke granice i omogućavanju istoričarima da istraže događaje u vezi ubistava Armena 1915. godine.
Taj dogovor je postignut poslije šest nedjelja pregovora predstavnika dvije države, uz posredovanje Švicarske.
Od vitalnog značaja za pomirenje bilo je prisustvo turskog predsjednika Abdulaha Gula na fudbalskoj utakmici Turska-Armenija za kvalifikacije za Svjetsko prvenstvo u fudbalu, prije godinu dana, u Jerevanu.
Jermenski predsjednik bi trebalo naredne nedjelje da prisustvuje revanš meču fudbalskih reprezentacija dvije zemlje koja će se odigrati u Turskoj.
Drugi važan spor Turske i Armenije je oko Nagorno-Karabaha, oblasti u Azerbejdžanu sa većinskim jermenskim hrišćanskim stanovništvom, koja je proglasila nezavisnost odmah poslije raspada SSSR-a.
Armenija je podržala Nagorno-Karabah, a u višegodišnjim oružanim sukobima ubijeno je 30.000 ljudi. Međutim, Turska je 1993. godine, iz solidarnosti sa muslimanskim Azerbejdžanom, zatvorila svoje granice sa Armenijom.
Ankara traži da Armenija povuče svoje vojnike iz Nagorno-Karabaha u znak dobre volje i da se ubrza otvaranje zajedničke granice.
Ceremoniji potpisivanja sporazuma u Cirihu će prisustvovati i visoki predstavnik Evropske unije za spoljnu politiku i bezbjednost Javier Solana, ruski i francuski šefovi diplomatije Sergej Lavrov i Bernard Kouchner, kao i američki državni sekretar Hillary Clinton.
Poboljšanje odnosa između Turske i Armenije jedan je od ključnih ciljeva američkog predsjednika Baracka Obame, ukazuju zapadni analitičari, jer bi to smanjilo tenzije na Kavkazu i omogućilo da region dobije na značaju kao koridor za snabdijevanja Zapada energentima.
Rusija, koja je godinama podržavala Armeniju, ali sada se približila Turskoj, je, takođe, zainteresovana za sporazum Ankare i Jerevana, ističu analitičari, koji smatraju da Rusija želi da osigura prisustvo u regionu koji će uskoro postati njena energetska konkurencija, prije svega zbog gasovoda Nabuko.
Kada je u pitanju Francuska, ona sa Turskom ima neriješeno pitanje Armenije i ulaska Ankare u EU, čemu se Pariz suprotstavlja.
Francuska, u kojoj živi značajna jermenska zajednica, je 2001. godine priznala genocid nad Armenima u Turskoj, što je zateglo odnose Ankare i Pariza.
Možda vas zanima
Oštra poruka Milojevića
Trener Crvene zvezde "opleo" po Feđi Dudiću: Kao stranac pokazuje veliko nepoštovanje
Prijeti li mreži krah
