Danas se navršavaju 73 godine od održavanja drugog zasjedanja Antifašističkog vijeća narodnog oslobođenja Jugoslavije (AVNOJ) u Jajcu, na kojem je donesena odluka o federalnom ustrojstvu buduće socijalističke Jugoslavije.
Tog 29. novembra 1943. godine ustanovljen je Nacionalni komitet oslobođenja Jugoslavije i objavljeno da je odlučeno da se Jugoslavija izgradi na demokratskom, federativnom principu, kao zajednica ravnopravnih naroda, a kraljevskoj vladi u izbjeglištvu zabranjen je povratak u zemlju.
Ovo je bio najradosniji praznik svih republika SFRJ koji se posebno obilježavao. Mnogi su išli na more, izlete, a organizovan je niz događaja u okviru kojih se pjevalo, sviralo i govorilo o značaju ovog datuma. Proglašavana su dva neradna dana tokom kojih su se održavale svečane akademije u glavnim gradovima republika te su dodjeljivana najveća priznanja, ordenje... Posebnu ulogu imali su pioniri - đaci prvaci koji su dobijali crvene pionirske marame. Jugoslavijom je predsjedavao maršal Josip Broz Tito.
Raspadom Jugoslavije ovaj dan se polako počeo "gasiti", posljednji put obilježene je u Srbiji 2001. godine, a Skupština Savezne republike Jugoslavije SRJ ukinula ga je 14. novembra sljedeće godine.
Ipak, i danas ima onih koji obilježavaju ovaj datum. Slovenci su najbrojniji i kao što to rade na Dan mladosti i ovaj dan posjete Titov grob. Dana Republike rado se sjete i stanovnici crnogorskog Tivta, gdje se okupe stari borci i antifašisti, polože vijence i prisjete se starih vremena za koja i danas tvrde da su bila najbolja. I u drugim gradovima bivše Jugoslavije antifašisti na svoj način obilježavaju ovaj dan.
Facebook