Laibach u Stocu

Riječ je o jedinstvenoj seriji grafika koja je štampana u samo 65 multioriginala. Govoreći o Laibachu, slovenački filozof/teoretičar kulture Slavoj Žižek, čiji počeci također sežu u grupu NSK, u jednom članku iz 1993 rekao je sljedeće: "U procesu dezintegracije socijalizma u Sloveniji, [Laibach] je predstavio agresivnu i nekonzistentu mješavinu staljinizma, nacizma i ideologije krvi i tla. Prva reakcija prosvijetljenih ljevičarskih kritičara bila je da Laibach protumače kao ironičnu imitaciju totalitarističkih rituala; međutim, njihovu podršku Laibacha uvijek je pratio nelagodan osjećaj: "Šta ako oni to stvarno misle? Šta ako se stvarno identificiraju sa totalitarističkim ritualom?“ - ili, u lukavijoj verziji, prenoseći vlastiti osjećaj na drugog: "Šta ako Laibach precijenjuje svoju publiku? Šta ako publika ozbiljno shvati ono što Laibach podrugljivo imitira, tako da Laibach ustvari osnažuje ono što naizgled potkopava?“

Ovaj nelagodni osjećaj održava se pretpostavkom da ironička distanca automatski predstavlja subverzivan stav. Šta ako je, naprotiv, dominantni stav savremenog "postideološkog“ univerzuma upravo cinična distanca prema zvaničnim vrijednostima? Šta ako ova distanca, daleko od toga da predstavlja bilo kakvu prijetnju sistemu, ustvari predstavlja vrhovni oblik konformizma, jer normalno funkcionisanje sistema zahtijeva ciničnu distancu? U tom smislu strategija Laibacha pojavljuje se u novom svijetlu: ona "frustrira“ sistem (vladajuću ideologiju) upravo u mjeri u kojoj ne predstavlja ironičnu imitaciju, već nad-identifikaciju sa njim – ukazujući na opscenu drugu stranu superega sistema, nad-identifikacija suspenduje njegovu efikasnost.“

Makova hiža u Stocu – žrtvi najbrutalnijeg oblika fašizma tokom rata, te njegove nešto profinjenije verzije u post-ratnom periodu - postavila je sebi ambiciozan zadatak da se kulturom bori protiv barbarizma i anahronističkih podjela po nacionalnoj i vjerskoj osnovi. Pored simboličke vrijednosti održavanja ovakve vrste događaja, ključna ambicija Makove hiže je da u gradu na Bregavi, barem na nekoliko sati, okupi ljude dobre volje iz čitave Bosne i Hercegovine i regiona. Otvaranje izložbe će stoga pratiti i druženje uz DJ-eve Audio InFunktion iz Sarajeva i DJ Rocca iz Slovenije. Laibachovu izložbu u Stocu organizuje kulturno udruženje "Hiža“ uz podršku Fondacije Mak Dizdar.